Laatste stand van zaken: In ons praktijkgebied zijn een aantal bevestigde gevallenvan Blauwtong. Dit betreft zowel schapen als koeien. Voor de laatste stand van zaken zie: https://www.nvwa.nl/documenten/dier/dierziekten/overige-dierziekten/publicaties/index

Wat is blauwtong

Blauwtong is een aandoening die wordt veroorzaakt door een virus. Het virus wordt overgebracht door besmette knutten, kleine muggen. Het komt voor bij o.a. schapen, geiten en runderen.

Hoe herkent u het

• Hoge koorts
• Kwijlen of speekselen
• Zwelling van de kop en onderdelen hiervan: mond, tong, lippen, oogleden, neus en oren
• Neus- en ooguitvloeiing
• Pijn en ontsteking bij de kroonranden: de dieren lopen kreupel, staan met een bolle rug of liggen meer. Soms treedt ontschoening op.
• Zwelling en pijn aan spenen
• Diarree
• Abortus
• Niet willen eten
• Bij melkkoeien kan productiedaling voorkomen

Wat moet u doen

Er blijkt wat verwarring te bestaan over de werkwijze bij een verdenking van Blauwtong. Ten allen tijden blijft Blauwtong een aangifteplichtige ziekte en daarom moet deze gemeld worden bij de NVWA.
Dit mag op 2 manieren:
1) Uw eigen dierenarts komt langs om bloedmonsters te nemen en op te sturen. Het laboratorium geeft de
melding vervolgens door aan de NVWA.
2) Na overleg tussen veehouder en de eigen dierenarts mag ook een telefonische melding gedaan worden
bij de NVWA.*
In beide gevallen belt u dus eerst de eigen dierenarts.
* Mochten de klinische verschijnselen niet eenduidig zijn, dan kan de NVWA alsnog om bloedmonsters vragen.

Wat gaat er gebeuren

De dierenarts komt langs om bloedmonsters te nemen van de aangedane schapen of koeien. Met de nieuwe regels gaat uw bedrijf niet meer op slot.

Daarnaast bekijkt u samen met de dierenarts de dieren om te zien welke specifieke behandeling(en) gestart moeten worden. Voor de algemene behandeling, zie hieronder.

Wat kunt u doen ter preventie

• Knuttenbestrijding met anti-insecticiden hebben geen toegevoegde waarde.
• Zet schapen op een zo winderig mogelijke kavel. Dit geldt ook voor jongvee/melkkoeien als er nog wordt geweid.
• Opstallen heeft een gunstig effect, maar biedt geen 100% garantie.
• De stal ruim ventileren.
• Houd schapen uit de buurt van runderen: koeien blijven langer infectieus voor de knutten.
• Controleer minimaal 1x daags de koppel op verschijnselen

Wat is de behandeling

• Stal aangedane dieren op.
• Zieke dieren hebben onmiddellijk een NSAID/pijnstiller nodig. U kunt hiervoor Novem gebruiken.
• Geef antibiotica tegen bijkomende bacteriële infecties.
• Verder is het belangrijk dat de dieren zoveel mogelijk blijven eten. Dit valt niet mee met een zere bek: u kunt zacht voer proberen. Bijv. slobber, het weken van brokken of erg kort geknipt of gesneden gras.
• Biedt op meerdere plekken voer aan: dieren met zere poten willen minder vaak en ver lopen naar voer.
• Biedt veel en vers water aan op meerdere plaatsen. Vaak zien we dat de dieren met hun bek in het water staan om te koelen.
• Zorg voor optimale omstandigheden: geen stress, bestrijd maagdarmwormen, etc.

Kortom, de dieren hebben ondersteunende therapie nodig. Zorg dat water en voer makkelijk bereikbaar zijn.

Behandeling schaap

Voor de behandeling van schapen is er nieuwe informatie beschikbaar op basis van pathologisch onderzoek uitgevoerd door de Gezondheidsdienst voor Dieren. Hieruit blijkt dat het geven van NSAID pijnstillers, zoals Novem mogelijk risicovol is m.b.t. nierfunctie. Het advies voor schapen wordt daarom als volgt:
• Dag 1: eenmalige injectie met Novem (dosering 1 ml / 20 kg.lg) in de spieren met eenmalig een injectie Dexa-ject (dosering: 1 ml / 50 kg.lg) in de spieren. Voor zowel het toedienen van Novem als Dexa-ject is de cascaderegeling van toepassing.
• Vanaf dag 2: 3x daags 2 tabletten van 500 mg paracetamol voor een schaap van 50 kg. Dit is verkrijgbaar via de praktijk. Hierbij is de cascaderegeling van toepassing. Eventueel kunt u de paracetamol ook in water oplossen en met een spuit in de bek toedienen. Let hierbij op dat het schaap zich niet verslikt.

Antibiotica (Depociline/Peniyet) in overleg met uw dierenarts bij bijkomende bacteriële infecties.

Vergeet niet om elk dier met een schone naald te behandelen! Het virus kan via de naald worden overgedragen van het ene naar het andere dier.

Toedienen vocht en elektrolyten schaap, geit en rund
De pijnlijke zweren en het gebrek aan eetlust kunnen ervoor zorgen dat besmette dieren stoppen met eten en drinken en kunnen overlijden. Het is raadzaam om de dieren tijdig van voldoende vloeistof en elektrolyten te voorzien d.m.v. orale vloeistoftherapie om de penswerking en de energiebalans te behouden, en om nierschade te voorkomen. Dieren die nog zelf water willen opnemen, kunt u Selekt Restore als drinkwater voorzetten. Gebruik hiervoor een oplossing van 1 zakje in 20 liter water. Ververs het water 1 x per 12 uur. De Dextrose die in Selekt Restore zit, maakt dat dit product smakelijk is. Zieke dieren die niet meer zelf willen drinken, kunt u Selekt Restore drenchen.

Verloop

In vergelijking met de vorige blauwtonguitbraak zijn de klinische verschijnselen heviger, zowel bij schapen als bij runderen. Houd er rekening mee dat een deel van de dieren kan sterven als gevolg van de complicaties, bijvoorbeeld niet goed kunnen eten. Ook  dieren die niet veel verschijnselen laten zien, kunnen sterven.

Overig

De dieren kunnen elkaar onderling niet besmetten. Voor overdracht zijn de knutten nodig. Blauwtong kan niet overgaan op mensen, het is dus geen zoönose.

Bij vragen kunt u altijd contact met ons opnemen.
Heeft u een verdenking? Neem dan gelijk contact op met de praktijk.